Üst teneffüs enfeksiyonlarının yol açtığı şikayetlerin başında gelen geniz akıntısı, günlük hayatı olumsuz etkileyen sıhhat meselelerinden biri. Geniz akıntısının ekseriyetle kolay üst teneffüs yolu enfeksiyonlarına bağlı olarak gelişebilse de kimi kıymetli sıhhat sorunlarının de geniz akıntısı ile ortaya çıkabildiğini paylaşan Anadolu Sıhhat Merkezi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ziya Saltürk, “Üst teneffüs enfeksiyonlarının yanı sıra sinüzit, alerji, kimi ilaçlar, gebelik, soğuk ve kuru hava, kanser, anatomik sorunlar ve baharatlı yiyecekler geniz akıntısına sebep olabilir” açıklamasında bulundu.
Burun tıkanıklığı, burun akıntısı, öksürük, boğazda şişlik, boğaz ağrısı, hapşırma, baş ağrısı, makûs ağız kokusu, bulantı – kusma, yutma zahmeti ve ses kısıklığı geniz akıntısının belirtileri ortasında yer alıyor. Geniz akıntısı ile ilgili sorunun gerçek tespit edilebilmesi için öncelikle geniz akıntısı sıvısının muayene edilmesi gerektiğini paylaşan Anadolu Sıhhat Merkezi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ziya Saltürk, “Akıntının berrak, seröz yapıda olması yahut yeşil, visköz ve iltihaplı görünmesi farklı teşhis ihtimallerini gündeme getirir. Geniz akıntısına yol açabilecek anatomik bozuklukların tespit edilmesi ismine burun boşluğunun içine gönderilen kameralı özel ekipmanlar vasıtasıyla ayrıntılı fizik muayene sıklıkla başvurulan formüller arasında” dedi.
Prof. Dr. Ziya Saltürk, “Geniz akıntısı üst teneffüs yolu enfeksiyonlarından kaynaklanıyorsa, sıklıkla viral etkenler nedeniyle geliştiğinden, semptomatik tedaviler tercih edilir. Burun mukozasındaki iltihabın giderilmesi ve mukoza salgısının azaltılmasına yönelik olarak anti-inflamatuvar ilaçlar ve nazal spreyler reçete edilebilir. Grip üzere birtakım virüs etkenlerine karşı antiviral tedaviler kullanılabilir. Sinüzit üzere bakteriyel enfeksiyonlara bağlı durumlarda antibiyotik tedavisi sıklıkla gerekir. Anatomik sorunlar nedeniyle gelişen geniz akıntısının tedavisinde evvel ilaç tedavisi denense de sıklıkla cerrahi yollarla anatomik problemlerin giderilmesi gerekebilir. Alerjiye bağlı geniz akıntılarında alerjen etkenlerden uzak durulmasının yanında, uygun antihistaminik ve anti-inflamatuvar ilaçlar kullanılır” diye konuştu.
Bunların dışında geniz akıntısının giderilmesinde meskende yapılabilecek çeşitli uygulamalar ve tedbirler bulunduğunu belirten Prof. Dr. Ziya Saltürk, bu tedbirleri şöyle sıraladı:
- Tuzlu su yahut okyanus su içerikli burun yıkama solüsyonları gün içinde sıklıkla kullanılabilir.
- Çok baharatlı besinlerin tüketiminden kaçınılmalı.
- Sigara üzere ziyanlı alışkanlıklara son verilmeli.
- Ortam havasının ılık tutulması ve sık sık nemlendirilmesi yararlı olur.
- Bol sıvı tüketilmesi ve geniz akıntısı durumunda çorba, çay üzere sıcak içeceklerin alınması şikâyetin ortadan kaldırılmasında yardımcı olur.
- Geniz akıntısı durumunda yatıldığında, başın üstte kalacak halde desteklenmesi yahut çift yastık kullanılması uyku kalitesini artırmada ve geniz akıntısının etraf dokulara yayılmasının önlenmesinde tesirlidir.
- Geniz akıntısı ile karışabilen reflü şikayetinin giderilmesi için beslenme alışkanlığına dikkat edilmesi, kilo verilmesi ve gerekli görüldüğünde mide asidini düzenleyici ilaçların kullanılması yararlı olur.
Geniz akıntısının 9 nedeni
Üst teneffüs yolu enfeksiyonları: Burun boşluğu, geniz üzere teneffüs yollarını etkileyen viral, bakteriyel yahut mantar enfeksiyonlarında hem bu bölgelerin salgı ölçüsü artar, hem gelişen ödem nedeniyle drenajı engellenir, hem de iltihaplanır. Bu nedenle iltihaplı geniz akıntısı şikayeti görülebilir.
Sinüzit: Burun boşluğunda yer alan paranazal sinüslerin iltihaplanması sonucu geniz akıntısı ortaya çıkar.
Anatomik sorunlar: Burun boşluğunun ortasında yer alan burun duvarındaki (septum) eğrilikler, burun etlerinin büyük olması üzere mukoza salgısının drenajını olumsuz etkileyen her türlü anatomik sorunda geniz akıntısı görülebilir.
Alerji: Çeşitli hususlara karşı alerjik olan şahıslarda, beden alerjik unsurun girişini engellemek için mukoza salgısını artırır. Sonuçta artan salgı geniz akıntısı olarak karşımıza çıkar.
Soğuk ve kuru hava: Dış ortamdan solunan soğuk ve kuru hava burun boşluğunu tahriş eder ve mukoza dokusunda ödeme neden olabilir. Sonuçta mukoza salgısı artarak geniz akıntısına neden olur.
Gebelik: Hamilelikle birlikte değişen hormon istikrarına bağlı olarak mukoza dokuları genleşir ve salgı ölçüsünü artırır. Sonuçta gebelikte geniz akıntısı şikâyeti ortaya çıkabilir.
Baharatlı yiyecekler: Çok ölçüde baharat içeren besinlerin tüketilmesi burun mukozasını tahriş ederek salgı ölçüsünde artışa ve geniz akıntısına sebep olur.
Kanser: Burun boşluğu, paranazal sinüs yahut geniz bölgesinde gelişen tümörler tek taraflı olarak mukoza salgısı drenajını olumsuz etkileyerek geniz akıntısı yapabilir.
İlaçlar: Bazı tansiyon ilaçları, doğum denetim hapları üzere ilaçlar yan tesir olarak geniz akıntısı yapabilir.
Bunların dışında bilhassa ağız boşluğunun art kısmı ile yutak ve gırtlak bölgesinde çeşitli sıvıların birikmesi ve temizlenememesi durumlarında geniz akıntısı varmış üzere hissedilebilir. Örneğin, yutma zahmeti gelişen hastalarda tükürük birikmesi yahut reflü şikâyeti olanlarda mide asit salgısının birikmesi durumlarında geniz akıntısı varmış üzere bir his ortaya çıkabilir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
