Boğaziçi Üniversitesi Etraf Bilimleri Enstitüsü Dr. Öğr. Üyesi Berat Zeki Haznedaroğlu ve grubunun mikroalg çalışmaları, birinci Türk astronotları tarafından uzaya taşınacak 13 projeden biri seçildi. Proje kapsamında beş farklı mikroalg tipinin beşerli uzay misyonlarında hayat dayanak ünitesi olarak kullanım potansiyelleri Milletlerarası Uzay İstasyonu’nda (UUİ) test edilecek.
Türkiye’nin Ulusal Uzay Programı çerçevesinde Boğaziçi Üniversitesi yürütücülüğünde TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi (MAM) ve İstanbul Medeniyet Üniversitesi (İMÜ) iştirakinde hayata geçen “Uzay Vazifeleri için MikroAlgal Ömür Dayanak Üniteleri” (UzMAn) projesi de uzaya gidecek 13 çalışma ortasında yer aldı. Ay ve Mars üzere gezegen ya da uydulara gerçekleştirilecek beşerli uzay misyonlarında mikroalglerin kullanım alan ve aktifliği, birinci Türk astronomlar Alper Gezeravcı ile Tuva Cihangir Atasever nezaretinde UUİ’de teste tabi tutulacak.
“MİKROALGLERİN METABOLİK KABİLİYETLERİ TEST EDİLECEK”
Boğaziçi Üniversitesi Etraf Bilimleri Enstitüsü Dr. Öğr. Üyesi Berat Zeki Haznedaroğlu, projenin dünyada birinci olduğunu ve geliştirdikleri mikroalglerin yer çekimsiz ortamdaki kabiliyetleri ile metobolik değişikliklerinin tahlil edileceğini tabir ediyor:
“Mikroalglerle ilgili olarak Boğaziçi Üniversitesi İstanbul Mikroyosun Biyoteknolojileri Araştırma ve Geliştirme Birimi’nde (İMBİYOTAB) kapsamlı çalışmalar gerçekleştiriyoruz. Yakın vakitte Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Avrupa Komitesi tarafından sağlanan takviyelerle Biyoekonomi Odaklı Kalkınma için Entegre Biyorafineri Konsepti (INDEPENDENT) üzere birçok öncü projeyi hayata geçirdik. Artık farklı paydaşlarımızın yer aldığı bu yeni projemiz bizi hayli heyecanlandırıyor. Zira UzMAn projesi Türkiye’nin Ulusal Uzay Programı çerçevesinde uzaya taşınacak 13 öncü projesinden biri oldu. Milletlerarası Uzay İstasyonu’nda mikroalg çeşitlerinin yerçekimsiz ortamda yüksek oranda karbondioksit özümseme ve oksijene çevirme kabiliyetleri ile fotosentetik performansları ölçülecek. Deneyin son kısmında 14 gün boyunca UUİ’da mikrogravite şartlarına maruz kalan mikroalglerde oluşan metabolik değişiklikler yeni jenerasyon RNA dizileme teknikleri kullanılarak belirlenecek ve dünyada gerçekleştirilecek denetim deney kümesi ile karşılaştırılacak.”
“MARS’A BEŞERLİ SEYAHAT İÇİN ÇOK DEĞERLİ”
Görev kapsamında beş farklı mikroalg çeşidinin test edileceği bilgisini paylaşan Dr. Öğr. Üyesi Haznedaroğlu, projenin ulusal ve memleketler arası alanda dünyada birinci olduğunu da tabir ediyor.
Mikroalglerin Ay ve Mars’a düzenlenmesi planlanan beşerli uzay misyonlarında besin üretim, atık su arıtım, hava uygunlaştırma, biyo-madencilik ve 3 boyutlu biyomalzeme üretimi üzere birçok kritik sistemde kullanılabileceğini de kelamlarına ekleyen bilim insanı, “Proje, Türkiye ve dünya için öncü bir niteliğe sahip. Bilhassa beşerli uzay misyonları için mikroalglerin performansını şimdiden kıymetlendirmemiz bizim için çok kıymetli bilgiler sağlayacak. Beslenme açısından yüksek protein içerikli, vitamin ve Omega yağ asit pahaları varlıklı canlılar olan mikroalgler mürettebat için besin kaynağı olmalarının yanında, uzay istasyonlarında ortaya çıkan atık suyun arıtılması, öbür tohum ve bitki çeşitleri için biyogübre olarak kullanılabilirken kabin içi hava düzgünleştirme sistemlerine de takviye oluyor. Mars üzere uzun sürmesi öngörülen beşerli seyahatlerde mikroalglerin bize sağlayacağı avantajların tespiti için Milletlerarası Uzay İstasyonu’nda yer çekimsiz ortamdaki bu deneyler çok kıymetli. Ayrıyeten Ulusal Uzay Programı kapsamında uzaya birinci Türk astronotları tarafından taşınacak 13 projeden biri olarak seçilmenin de grup olarak haklı gururunu yaşıyoruz.” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
