İmtihanlarda en kolay soruların dikkat eksikliğinden ötürü yanlış cevaplanması, ani öfke patlamaları, unutkanlık, gerginlik, misyonları tamamlamada zahmet çekme, çabuk sıkılma, bir hareketi yapmak için ebeveynlerin birkaç defa ihtarda bulunmak zorunda kalmaları… Günümüzde pek çok anne babanın muzdarip olduğu bu sıkıntılar Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu’nun (DEHB) belirtileri olabiliyor. Acıbadem Bakırköy Hastanesi Uzman Psikolog Melis Doğan, son yıllarda giderek yaygınlaşan DEHB’nin tedavi edilmediğinde, akademik ve toplumsal maharetlerin gelişimini olumsuz etkilediğini, ömür kalitesini düşürdüğünü belirterek “Ancak, gerçek teşhis ve tedavi ile birçok insan DEHB ile başa çıkabilir ve başarılı bir hayat sürdürebilir. Anne babaların kimi yanlışlı yaklaşımları da çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite bozukluğu üzere davranışsal sıkıntıları artırabiliyor” diyor. Uzman Psikolog Melis Doğan çocuklarda dikkat eksikliğini artıran 6 yanlışlı ebeveyn yaklaşımını anlattı, dikkat eksikliğine karşı 7 tesirli teklifte bulundu.
Pozitif yaklaşın
Çocuğunuzda hoşunuza gitmeyen, problemli davranışlara odaklanmak yerine olumlu davranışlarına odaklanın. Yanlışsız bulmadığınız davranışlarını uzun uzun eleştirmeyin. Çocuğunuz güzel davrandığınızda yahut bir muvaffakiyet elde ettiğinde, bir işin üstesinden geldiğinde övgüde bulunup, bir çizelgeye yıldız koyabilir, her hafta yıldızları toplayarak ona uygun mütevazı bir ödül verebilirsiniz. Olumsuz davranışlarında da eksi koyup buna nazaran yaptırım uygulayabilirsiniz.
Rutin uygulamalarınız olsun
Uzman Psikolog Melis Doğan “DEHB’li çocuklar için, rutin tertip hayli kıymetlidir. Bu, çocuğun günlük hayatını planlamayı ve organize etmeyi kolaylaştırır. Bu nedenle, meskende bir rutin oluşturmak ve çocuğun günlük planını belirlemek önemlidir” diyor.
Sınır belirleyin
Sınır belirlemek çocuğun davranışlarını denetim etmesine yardımcı olurken, sıkıntıyla çabaya karşı yarar sağlayabiliyor. Lakin, bu hudut belirlemeleri sert değil, esnek formda uygulayın.
İyi bir irtibat kurun
DEHB’li bir çocukla âlâ bir bağlantı kurmak, ebeveynlerin çocuklarının davranışlarını daha güzel anlamalarına yardımcı olabilir. Çocuğunuzla açık ve anlaşılır bir halde konuşun, onların hislerini anlamaya çalışın ve hislerini paylaşın.
Güçlü istikametlerine odaklanın
Çocuğunuzun güçlü istikametleri, onların özsaygılarını artırır ve DEHB üzere davranışsal sorunları azaltabilir. Bu nedenle kesinlikle çocuğunuzun güçlü istikametlerini keşfedin ve bu istikametlerini geliştirmelerine yardımcı olun.
Düzenli spor ve uyku tertibi sağlayın
Düzenli spor DEHB bozukluğu olan çocukların gerilim düzeylerini azaltabilir ve sıkıntılarıyla gayret etmelerine yardımcı olabilir. Sağlıklı bir uyku nizamı de çocukların dikkatlerini toplamalarına ve daha yeterli davranışlar sergilemelerine yardımcı olacaktır.
Farkında olun
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu hakkında bilgi edinmek, çocuğunuzun davranışlarını daha yeterli anlamanızı sağlayacağından uzmanlar tarafından hazırlanan kitaplar, makaleler yahut seminerlerden yararlanabilirsiniz. Ayrıyeten DEHB’li bir çocukla başa çıkmak şiddetli bir durum olduğundan dayanak alabileceğiniz kümeler yahut uzmanlarla bağlantıya geçmek yararlı olabilir. Bu dayanakların hem ebeveynlerin hem de çocuğun hayatını kolaylaştırabileceğini belirten Uzman Psikolog Melis Doğan “DEHB tedavisinin ekseriyetle bir kombinasyon halinde ilaç tedavisi ve davranış terapisi olarak uygulanır. Davranış terapisi; sorun çözme, vakit idaresi, ödül sistemleri, toplumsal maharetler ve duygusal düzenleme üzere bahislerde şahıslara yardımcı olur. İlaç tedavisi de semptomları azaltabilir ve tedaviye katkıda bulunabilir” diyor.
xxxxxxxxxxx Kutu xxxxxxxxxxxxx
DEHB’yi artıran 6 kusurlu ebeveyn yaklaşımı!
Uzman Psikolog Melis Doğan anne babaların birtakım kusurlarının, çocuklarda Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite bozukluğu üzere kimi davranışsal problemleri artırabildiğini belirterek, 6 yanlışlı ebeveyn yaklaşımını şöyle sıralıyor;
- Yetersiz disiplin: Disiplin çocuğun sistemli ve yapan davranışlar sergilemesine yardımcı olur. Yetersiz disiplin ise çocuğun davranış denetimi ve sistemli bir hayatı takip etmesinde sıkıntılara yol açabilir.
- İletişim eksikliği: İletişim eksikliği, çocukların muhtaçlıklarının ve hislerinin anlaşılmamasına neden olabilir. Bu da çocuğun DEHB belirtilerinin artmasına neden olabilir.
- İlgi eksikliği: İlgi eksikliği, çocukların kendilerini yalnız hissetmelerine neden olabilir. Bu da çocukların davranış sorunları geliştirmesine ve DEHB üzere sıkıntılar yaşamasına yol açabilir.
- Kural koymamak: Çocuklar için kurallar, hudutlar ve rutinler hayli kıymetlidir. Kurallara uymama, çocukların sistemsiz davranışlar sergilemesine ve DEHB belirtilerinin artmasına neden olabilir.
- Bilinçsiz yaklaşım: Bazı ebeveynler, çocuklarına nasıl yanlışsız davranacakları ve meselelerini nasıl çözecekleri konusunda kâfi bilgi sahibi olmayabilirler. Bu da çocukların DEHB üzere davranışsal sorunlar yaşamasına neden olabilir.
- Çatışma ve gerilime yol açan konut ortamı: Gerek anne babanın birbiriyle gerekse çocuklarıyla sık sık çatışması ve gerilimli bir mesken ortamı, çocukların gerilim düzeylerini artırabilir ve DEHB üzere davranışsal sorunlara yol açabilir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
