Türkiye’nin en büyük online istihdam platformu Meslek.net, Zelzele Sonrası Çalışma Hayatı Araştırması’nın sonuçlarını açıkladı. Curiocity Research iş birliği ile gerçekleştirilen araştırma hem çalışan hem de patron açısından Şubat ayında yaşanan sarsıntının iş dünyasını nasıl etkilediğine dair dikkat alımlı datalar ortaya koyuyor. Araştırmaya nazaran; çalışanların yüzde 89’u, patronların ise yüzde 92’si zelzele tasası yaşıyor. Araştırmaya katılan her 5 çalışandan biri sarsıntı nedeniyle meskenini, yaşadığı kenti değiştirdiğini ya da değiştirmeyi düşündüğünü söylüyor. Şimdi değiştirmemiş olan ya da değiştirmeyi düşünmeyen çalışanlar ise kira maliyetlerini münasebet gösteriyor. Bu süreçte patronlara kıymetli sorumluluklar düştüğünü söyleyen Meslek.net CEO’su Fatih Uysal, şirketlerin bu kuvvetli devirde çalışanlarını daha çok dinlemesi gerektiğine işaret ediyor.
İç görü sağlayacak araştırmalarıyla iş dünyasının nabzını tutan Meslek.net, Curiocity Research iş birliğiyle gerçekleştirdiği “Deprem Sonrası Çalışma Hayatı” araştırması ile 6 Şubat 2023’te meydana gelen ve 11 vilayetimizi etkileyen depremlerin çalışma hayatındaki tesirlerini ortaya koyuyor. 1262 çalışan ve 1522 insan kaynakları profesyoneli ve şirket yöneticisinin iştirakiyle Nisan ayında yapılan araştırma; İstanbul, İzmir üzere sarsıntı riski bulunan vilayetlerde kaygının daha büyük olduğunu gösteriyor.
Ev değiştirememenin en büyük sebebi yüksek kiralar
Deprem Sonrası Çalışma Hayatı Araştırması’nın Çalışan Raporu’na nazaran çalışanların yüzde 89’u, zelzele kaygısı yaşıyor. Zelzele kaygısının bilhassa bayanlarda ve İstanbul – İzmir vilayetlerinde yaşayanlarda daha bariz olduğu görülüyor. İştirakçilerin yüzde 37’si yaşadığı meskenin sarsıntıya sağlam olduğunu, yüzde 19’u ise güçlü olup olmadığını bilmediğini söylüyor. Araştırmaya nazaran, çalışanların yüzde 19’u, yani her 5 çalışandan biri sarsıntı nedeniyle meskenini değiştirdiğini ya da değiştirmeyi düşündüğünü belirtiyor. Mesken değiştirenlerin yüzde 59’u birebir vilayette öteki bir konuta, yüzde 35’i ise öteki bir ile gittiğini ya da gideceğini belirtiyor. Konut değiştirmeye mani olan sebeplerin başında ise yüzde 49 oranı ile kira maliyetleri geliyor.
Deprem sonrası işini değiştirmeyi düşünen çalışanların oranı yüzde 30
Araştırmaya katılan çalışanların yaklaşık yüzde 30’u zelzeleden sonra işini değiştirmeyi düşünüyor. Bu şahıslar çoğunlukla; İstanbul’da yaşayanlar ve 26-35 yaş aralığındaki erkek çalışanlar olarak dikkat çekiyor. İş değiştirmeyi düşünenler, sarsıntı sonrası bakış açılarının değişmesi ile ailelerine daha fazla vakit ayırmak istemelerini ve yaşadıkları kentte zelzeleye karşı rastgele bir hazırlığın olmamasını münasebet gösteriyorlar. Araştırmaya katılan çalışanların yüzde 76 üzere büyük çoğunluğu büsbütün ofisten çalıştığını belirtiyor. Hibrit, esnek yahut uzaktan çalışma modeli uygulayanların oranları yüzde 10’un altında kalıyor. Çalışma modeli buna uygun olması durumunda yaşadığı ili değiştirebileceğini belirtenlerin oranı yüzde 67 olurken, bu oran çoğunlukla İstanbul’da yaşayıp 26-40 yaş aralığında olanlardan oluşuyor. Yaşanan zelzele sonrası sivil toplum kuruluşlarına ilgi artarken, çalışanların yüzde 38’i bir STK yahut derneğe üye olmayı düşündüğünü belirtiyor.
Deprem sonrası çalışanlarda olumsuz his durumları da ağır basıyor. Araştırmaya nazaran, çalışanların yüzde 50’ye yakını kendini mutsuz, yorgun ve tükenmiş olarak tanımlıyor.
Çalışanlar şirketlerinin zelzele bölgesi için aldığı aksiyonları ’yeterli’ buluyor
Çalışanların yüzde 47’si çalıştıkları şirketin sarsıntı bölgesi için aksiyon aldığını, yüzde 15’i ise bu mevzuda bilgisi olmadığını söylüyor. Çalışanların yüzde 60 üzere büyük çoğunluğu, şirketlerinin zelzele bölgesi için aldığı aksiyonları kâfi buluyor. Şirketlerinin aksiyonlarını yetersiz bulan çalışanların ise yüzde 70’i bunun nedeni olarak aksiyonların sürdürülebilir olmadığını düşündüklerini belirtiyor.
İlk yardım ve ruhsal dayanak eğitimi veren şirketler çoğunlukta
Deprem Sonrası Çalışma Hayatı Araştırması’nın Patron Raporu da şirketlerin zelzele sonrasında planlamalarının ne tarafta değiştiğine odaklanıyor. Araştırmaya katılan 1522 İnsan Kaynakları profesyoneli yahut şirket yöneticisinin yüzde 43’ü, 100-1000 arası çalışana sahip, yüzde 55’i İstanbul’da yaşıyor. Başta Üretim/Endüstriyel Eserler, Otomotiv, Sıhhat ve Dokuma olmak üzere farklı bölümlerde faaliyet gösteren yöneticilerin yüzde 83’ü işyerinin sarsıntıdan etkilenmediğini belirtiyor. Bununla birlikte, zelzele kaygısını yaşadığını söyleyenlerin oranı yüzde 92. Yaşanan sarsıntı felaketi sonrası şirketlerin yüzde 76’sı maddi, yüzde 64’ü ise birebir yardım yaptıklarını, yüzde 27’si de zelzele bölgesindeki çalışanlarına takviye olduğunu söz ediyor.
Çalışanlarına sarsıntı / afet / birinci yardım / ruhsal takviye üzere eğitimleri vermiş olan yahut vermeyi düşünen şirketler yüzde 70 ile dikkat çekiyor. Patronların yüzde 81’i ise zelzele sonrası çalışma modelinde değişiklik yapılmadığını belirtiyor.
Şirketlerin yüzde 84’ü sarsıntı sonrası istihdam planlarında değişikliğe gitmeyeceklerini belirtiyor. Değişikliğe gidecek olduklarını söyleyen şirketler ise çoğunlukla bu değişikliğin artış tarafında olacağını söz ediyor. Göç kaynaklı oluşabilecek yetenek kaybının önüne geçmek için ilgili şirketlerin yüzde 27’si daha fazla işe alım ve uzaktan çalışma opsiyonlarını düşünebileceklerini belirtiyor. Yüzde 15’i ise çalışanlarını elde tutmak için cazip maaş artışı ya da yan haklar sunabileceğini belirtiyor.
Fatih Uysal: “Daha fazla empatiye sahip çalışma alanları yaratmamız gerekiyor”
Depremin yaralarını el birliğiyle sarmaya devam ederken, çalışma hayatının da sarsıntı nedeniyle değerli değişimlerden geçtiğini söyleyen Meslek.net CEO’su Fatih Uysal, araştırmanın sonuçlarını şöyle kıymetlendirdi: “Afet öncesi ve afet sonrası diye ayırdığımızda bu periyotta daha yeterli bir ömrü yine tasarlama ismine hepimize bilhassa de patronlara kıymetli vazifeler düşüyor. Patronların öncelikle çalışanların muhtaçlıklarını gözetmeye ve hayatlarını kolaylaştıracak adımlar atmaya odaklanmaları gerekiyor. Şirketler, çalışanlarının STK üyeliğini destekleyici adımlar atarak, çalışanların topluma yararlı olma hissiyatını ve mana arama gereksinimini beslemeyebilmeleri için onlara yol gösterici olabilir. Ayrıyeten kurum içi düzenlenecek eğitimlerin periyodik olarak verilmesi hem çalışanların muhtemel afet durumlarına hazırlıklı olmaları hem de afet sonrası ruhsal olarak güçlü olmaları açısından son derece kıymetli. Daha esnek çalışma ortamı, yan haklar ve farkındalığı artıracak eğitim programları hayata geçirmek, yeteneği çekmek ve elde tutmak için bugün şirketlerin en büyük kozları haline gelmiş durumda. Afetler, salgın hastalıklar, ekonomik krizler, savaşlar insanların her manada zorlandıkları devirler. Bu nedenle iş hayatında da daha insan odaklı ve çok daha fazla empatiye sahip çalışma ortamları yaratmamız gerekiyor”.
Araştırma sonuçlarını yorumlayan Curiocity Research Kurucusu Fulya Durmuş ise şunları söyledi: Tüketici inancının iktisatta yaşanan dalgalanmalar nedeniyle tarihindeki en büyük gerilemeye ulaştığı bu günlerde, zelzelenin yarattığı keder, dehşet ve telaşlar da insanları hayatlarını gözden geçirme ve imkanları çerçevesinde değişim tahlilleri düşünme, planlama yahut harekete geçmeye yönlendiriyor. Metropoller iki açıdan da en büyük riski taşıyan vilayetler, bu nedenle çalışanların büyük kentlerden uzaklaşma isteği yakın gelecekte ülkemizin demografik değişiminin değerli bir münasebeti olmaya aday.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
