YA SIRADAN BİR ADET SANCISI DEĞİLSE?
MİYOM HER BAYANDA GÖRÜLÜR MÜ?
MİYOMLAR NEDEN OLUR?
MİYOMLAR TEKRARLAR MI?
SIK İDRAR SEBEBİ: MİYOM
Bedenimizin sesini dinlediğimizde, aslında bize hakikaten âlâ olup olmadığımız konusunda ihtarlarda bulunduğunu duyabiliriz. Fakat gerek hayat kuralları gerek erteleme hissimizin yüksek olması ve her sebebi aslından uzak mazeretlerle birleştirip, doktora gitme konusunda kendimizi ikna etmememiz, bazen bizi hastalıkların son noktasında tanışmaya itmiş olabiliyor. Bu yüzden de rutin denetimler son derece kıymetli. Rutin haline getirilen denetimler sayesinde birçok hastalığın tedavi süreci de çok daha fonksiyonel olabiliyor. Bunlardan birisi de miyomlardır. Birden fazla bayanda görülen ve bazen geç fark edilen miyomlar süratle büyüyebilirler. Bu yüzden de adet düzensizliğinin, çok adet kanamasının, kansızlığın, cinsel alaka esnasında oluşan ağrının, sık idrara çıkma durumunun, karındaki büyüme ve şişliğin önemsenmesi gerektiğinin altını çizen Liv Hospital Bayan Hastalıkları ve Uzmanı Op. Dr. Gamze Baykan Özgüç miyom hakkında merak edilenleri anlattı.
Bazen belirti de veremeyebilir
Miyomlar, uterusun (rahim) düz kas dokusundan gelişen selim tabiatlı yani güzel huylu tömöral yapılardır. Birden fazla sayıda olabileceği üzere değişik büyüklüklerde de olabilir, buna bağlı da belirti verebilir yahut vermeyebilir.
En sık 30-45 yaş kümesi bayanlarda rastlanır
Myom, ergenlik devrinde pek görülmez. Menopozdan sonra gerilemesi hatta kaybolması, gebelikte büyüme eğilimi olması, myomun içinde östrojen reseptörlerine daha ağır rastlanması, östrojenin rolü olduğunu göstermektedir.
En sık intramural miyom görülür
Miyomlar rahimde bulundukları yere nazaran;
- Subseroz (Rahim dışına doğru)
- Intramural (Rahim duvarında) ki bu en sık görülendir,
- Submukoz miyom, (Rahim iç katmanı içinde)
- Intraligamenter (Rahim bağları arasında) ve
- Servikal (Rahim ağzı) miyom ismini alırlar.
Miyomların belirtileri
Miyomlar ekseriyetle belirti vermedikleri için sıklıkla genel jinekolojik muayene ve ultrasonografi esnasında fark edilmektedirler. Lakin;
- Adet düzensizliği,
- Aşırı adet kanaması,
- Kansızlık (anemi),
- Cinsel ilgi esnasında ağrı,
- Sık idrara çıkma,
- Karında büyüme ve şişlik,
- Ağrı,
- Tüplere yakın yahut rahim içinde yerleşimine bağlı olarak kısırlık ve düşük,
- Bağırsaklara basıya bağlı olarak kuyruk sokumuna vuran ağrı,
- Kabızlık,
- Büyük ve saplı miyomun kendi etrafında dönmesine bağlı torsiyon üzere şikayetlere sebep olabilir.
Tanı jinekolojik muayene ve ultrasonografi ile konulur
Tanıda en âlâ metot jinekolojik muayene ve ultrasonografidir. Olağandan daha iri ve sert olarak palpe edilir, miyom sayısı çok olduğu vakit olağan uterus formu bozulmuştur, Miyomun boyutları ve lokalizasyonu ultrasonografi ile çarçabuk tanınır. Bilhassa küçük submukoz miyomların teşhisinde vajinal USG daha uygun sonuç verir. Ayrıyeten Histereskopi, Histerosalpingografi, Laparaskopi, CT ve MR ayırıcı teşhiste kullanılabilir. Ayırıcı teşhiste:
- Gebelik,
- Adenomyosis,
- Adneksial kitle,
- Dış gebelik,
- Endometrial polip,
- Endometrium kanseri,
- Doğuştan uterus anomalileri de düşünülmelidir.
Eğer miyomunuz süratle büyüyorsa…
Miyomların kansere dönüşme mümkünlüğü 1000’de iki civarındadır. Ekseriyetle menopozdaki bayanlarda görülür. Şayet miyom süratle büyüyorsa kanser riski açısından kesinlikle araştırılmalıdır.
Miyomların tedavisi
Miyomlar küçük ve şikayete neden olmadıkları taktirde çoklukla tedavi gerektirmezler, 6 ayda bir rutin jinekolojik muayene ve ultrasonla takibi kafidir.
GnRH analogları (östrojen baskılayıcı hormonal tesirli ilaçlar) ve kimi ilaçlar yumurtalıkları baskılayarak süreksiz menopoz tesiriyle miyomların küçülmesini sağlayabilir. Kullanımındaki emel miyomu ameliyat etmeden evvel biraz küçülterek operasyonu kolaylaştırmak ve kanamayı azaltmaktır. Şayet miyom;
- Belirgin şikayetlere sebep olacak büyüklükte ve sayıdaysa,
- Kısırlık yahut düşüğe neden olacak yerleşimdeyse,
- Aşırı adet kanaması ve anemi sebebiyse,
- Kanser üzere makûs huylu tümörlerle ayrımı net yapılamıyorsa cerrahi tedavi gereklidir.
Miyom tedavisinde seçilecek cerrahi sistem formunu ne belirler?
- Hastanın yaşı,
- Sosyal durumu ve çocuk isteğine bağlı olarak değişir.
- Ayrıca miyomların; sayısı, büyüklüğü ve yerleşimi de ameliyat formunu belirlemektedir.
Bu faktörlere nazaran yalnızca miyomların çıkartılması (myomektomi) yahut rahmin büsbütün alınması (histerektomi) tercih edilir, açık cerrahi operasyon (laparatomi) uygun hadiselerde laparaskopi tercih edilmektedir.
Ameliyatta gaye nedir?
Miyomektomi ameliyatında miyomların kapsülünden sıyrılıp çıkartılması amaçlanır. Ekseriyetle çocuk isteyen bayanlarda rahmin korunmasını sağlayan bir yaklaşımdır. Lakin miyomektomi ile miyomları alınmış bayanlarda tekrar miyom gelişme riski 5 yıl içinde %50-60’dır. Miyom çıkartıldıktan bir yıl sonra gebeliğe müsaade verilir. Doğum aksiyonu esnasında miyom operasyonuna ilişkin bölgede incelme ve rüptür riski artacağı için doğum biçimi olarak sezaryen tercih edilmelidir.
Gebelik düşünmeyen bayanlara ne önerilir?
Hızlı büyüyen miyomları olan ve ileride gebelik düşünmeyen bayanlara histerektomi tercih edilmelidir.
Gebelik sırasında büyüyebilir
Gebeliklerin %5’inde uterusta miyom bulunur, büyük çoğunluğu gebeliğin gidişini etkilemez. Lakin abortus (düşük) insidansı 2 misli artmıştır, erken gebelik kanamalarına neden olabilir. Miyomların %30’u gebelik sırasında büyür, bu büyüme en fazla gebeliğin birinci 10 haftasında olur, karneoz dejenerasyona gebelikte sık rastlanır. Bu dejenerasyon akut batına misal bir tablo yaratır, çoklukla istirahat ve ağrı kesiciler ile denetim altına alınır. Şayet başarısız olursa cerrahiye başvurulur ve miyomektomi yapılır. Lakin bu hem çok kan kaybına hem de fetal kayba neden olduğu için pek başvurulmaz.
Miyomla birlikte olan gebeliklerde plasentanın yerleşme ve bebeğin duruş anomalileri artmıştır, bilhassa servikal miyomlar doğum yolunu tıkayabilir, intramural miyomlar rahmin koordineli kasılmalarına mahzur olabilir. Erken doğum, erken membran rüptürü, malprezentasyon, plasenta dekolmanı, plasenta retansiyonu ve doğum sonu kanama mümkünlüğü artar. Sezaryen ile doğum oranı yüksektir. Genel kural olarak hamilelere uterusta miyomektomi yapılmaz, lakin birden çok miyomu olan ve artık çocuk istemeyen bayanlarda sezaryen sırasında histerektomi yapılması düzgün bir tedavi seçeneğidir.
Miyom gelişimini arttıran risk faktörleri:
- Miyomlar (Fibroidler) çoklukla doğurganlık çağındaki bayanlarda büyür ve menopozdan sonra çoğunlukla küçülürler.
- Araştırmalar postmenopozal (menopoz) beyaz bayanlarda, postmenopozal siyah bayanlara nazaran daha fazla küçüldüklerini de göstermektedir. Afrikalı Amerikan bayanlar için, miyomlar tipik olarak daha genç yaşlarda gelişir, daha fazla büyür ve daha şiddetli semptomlara neden olur.
Çeşitli faktörler miyom gelişim riskini arttırabilir:
- Yaş (30-40 yaş arası),
- Afrika kökenli Amerikalı ırk,
- Şişmanlık,
- Aile hikayesi,
- Yüksek tansiyon,
- Hiç doğum yapmamış olmak,
- D vitamini eksikliği,
- Yaşam hali (kafein ve alkol tüketmek, gerilim, sigara içmek, soya sütü tüketimi)
Miyom riskini azaltabilecek faktörler:
- Hamilelik (Doğum sayısı ile risk azalır),
- Oral yahut enjekte edilebilir kontraseptiflerin uzun vadeli kullanımı,
- Asyalı bayanlarda risk daha düşüktür.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
