Şüphesiz aylardır büyük bir itinayla karnınızda taşıdığınız bebeğinizi sağ salim dünyaya getirebilmek için kah endişelendiniz kah neye benzeyeceğinin, nasıl ses çıkaracağının hatta nasıl hissedeceğinin hayalini kurdunuz.
Nihayetinde uzun bir maratonu muvaffakiyetle tamamlayarak minik yavrunuzu kucağınıza aldınız. Artık ise önünüzde yeni bir süreç başladı; bu defa bebeğinizin bakımı ile ilgili gerek hekiminizden gerek okumakta olduğunuz kitaplardan gerekse arkadaşlarınız ve akrabalarınızdan bilgi edinmeye çalışıyorsunuz. Her çiçeği burnunda anne üzere sizin de aklınızda pek çok soru bulunuyor. İşte, Acıbadem Taksim Hastanesi Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları, Yenidoğan Ağır Bakım Uzmanı Dr. Muhammet Ali Mutlu doğum sonrası birinci 28 günü kapsayan yenidoğan devrinde en çok sorulan soruları yanıtladı. Soruların adeta havada uçuştuğu bu süreçte birinci defa ebeveyn olan anne ve babaların sıkıntılar karşısında gerilime kapılmadan olaylara yaklaşmalarını tavsiye eden Dr. Mutlu “Pek çok ebeveyn, bu heyecan verici lakin birden fazla vakit şiddetli birinci haftalarda bebeklerine nasıl bakacaklarını öğrenmeye çalışır. Bahis yenidoğan bakımının planlanması üzere bir misyon olduğunda, birinci sefer ebeveyn olan anne ve babanın, bebekleri için neyin olağan, inançlı ve sağlıklı olduğu hakkında hakikat ve sağlam bilgilere ulaşması çok önemlidir” diyor. Dr. Muhammet Ali Mutlu, yeni doğan bebeğin bakımı hakkında en sık sorulan 12 soruyu yanıtladı, kıymetli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
SORU: Bebeğimin ne kadar ağlaması olağandır?
CEVAP: Amerikan Pediatri Akademisi’ne nazaran yenidoğanların günde bir-dört saat ağlaması olağandır. Bebekler irtibat kurmanın bir yolu olarak ağlarlar; aç, rahatsız, uykulu olabilirler yahut bezi kirlenmiş olabilir. Vakitle bebeğinizin ağlama biçiminden ne anlatmaya çalıştığını çözebileceksiniz. Fakat ağır formda ağlıyorsa, kolik ya da diğer bir nedenden kaynaklanmadığını netleştirmek için hekiminize danışabilirsiniz.
SORU: Yeni doğmuş bir bebek ne kadar uyumalı?
CEVAP: Yenidoğanlar günde toplam 16-17 saat uyurlar fakat bir seferde sadece 1-3 saat kesintisiz uyuyabilirler. Her bebeğin uyku muhtaçlığı farklılık gösterir. Kimi bebekler nispeten süratli bir biçimde uyanıp tekrar uykuya dalarken, öbürleri daha fazla ilgi isteyebilir yahut bir sonraki uykuya daha fazla vakit ayırabilir. Bebeğinizin beşiğinde sırt üstü yatması, gevşek oyuncaklar yahut yatak ekipleri olmadan inançlı bir ortamda uyumaları değerlidir.
SORU: Yeni doğan bebeğimi nasıl ve ne kadar beslemeliyim?
CEVAP: Dr. Muhammet Ali Mutlu “Yeni doğan bebeklerin kimisi gün boyunca sık sık, kimisi de uzun aralıklarla emmeyi severler. Fakat yenidoğanların birçok, her iki-üç saatte bir beslenmek isteyecektir. Yapılan çalışmalar; bebeklerin birinci birkaç gün bir seferde 15-30 ml, ilerleyen günlerde her beslenmede 60 ml, ikinci haftada 90 ml kadar içebildiğini gösteriyor. Besin gereksinimi her ay muhtemelen ek 30 ml artacaktır” diyor.
SORU: Bebeğimin kusması olağan midir?
CEVAP: Bebeklerde beslenme sonrası hafif kusma olabilir fakat bunun sık olmasını engellemek için; çok beslemekten kaçının, daha az ölçüde daha sık beslemeyi deneyin. Nizamlı olarak gaz çıkarmasını sağlayın. Yemek sonrası bebeğinizi dik tutun. Bebeğinizin beslenme alışkanlıklarını ve diyetini gözden geçirmek için çocuk hekiminize danışın.
SORU: Kâfi sütüm olmuyorsa mama kullanmam gerçek mudur?
CEVAP: Dr. Mutlu “Sütünüz yeterli olmuyorsa mama desteği yapmanızda bir sakınca yoktur fakat öncelikle aklınızda bulundurmanız gereken birkaç şey vardır: Mamaya geçmeden evvel bebeğinizi kesinlikle anne sütüyle beslemeye başlayın, sütünüz olmuyor diye düşünerek emzirmekten çabucak vazgeçmeyin. Anne sütü bebeğiniz için eşsiz bir besindir. Bu hususta hekiminizle kesinlikle ilişki kurun, hekiminiz anne sütünüzü artırmanıza yardımcı olacak rehberlik ve usulleri size anlatacaktır” diyor.
SORU: Bebeğimin gereğince beslendiğini nasıl anlarım?
CEVAP: Bebeğinizin aç olduğunun işaretleri ortasında; ellerini ağzına götürmesi, başlarını göğse yahut biberona çevirmesi; dudaklarını büzmesi yahut yalaması ve ellerini sıkması yer alır. Bebeğinizin doyduğunun işaretleriyse; ağzını kapatması, başlarını göğüsten yahut biberondan uzaklaştırmak istemesi, ellerini gevşetmesi ve bezlerinin ıslak olmasıdır. Çocuk hekiminiz kâfi beslendiğinden emin olmak için bebeğinizin büyümesini izleyecektir.
SORU: Bebeğimi beslenmesi için uyandırmalı mıyım?
CEVAP: Pek çok ebeveyn uyuyan bir bebeği uyandırmakta tereddüt edebiliyor. Yenidoğanlar çoklukla beslenme için kendi başlarına uyanırlar lakin şayet bebeğiniz birkaç saattir uyuyorsa, beslenme gereksinimlerinin karşılandığından emin olmak için onu emzirmek üzere uyandırmalısınız. Uyuyan bir bebeği uyandırmak verimsiz görünse de, gereğince beslenmesini sağlamak kısa ve uzun vadede onlara yardımcı olacaktır.
SORU: Bebeğimin dışkılaması ve idrar çıkarması nasıl olmalıdır?
CEVAP: Yeni doğan bebeğinizin dışkısı birinci hafta siyahtan koyu yeşile/sarıya dönecektir. Bağırsak hareketleri anne sütü yahut mamayla beslenmesine bağlı olarak değişebilir. Anne sütüyle beslenen bebeklerde ekseriyetle beyazımsı parçacıklar içeren sarı, daha ince kakalar olur. Mamayla beslenenlerde ise sarı/ deri rengi ve kıvamlı görünebilir. Lakin bebeğinizin dışkısı kırmızı ya da beyaz olmamalıdır. Birinci birkaç günden sonra bebeğiniz daha dengeli bir beslenme programına geçtiğinde her gün muhtemelen 8-12 ortası ıslak bezi olacaktır.
SORU: Günde kaç defa kaka yapması gerekir?
CEVAP: Bebeğinizin kaka yapma sıklığı anne sütüne ya da mamaya bağlı olarak da değişebilir. Birinci başta birçok bebek her beslenmeden sonra kaka yapar. Birkaç hafta sonra mama kullanan bir bebeğin günde yaklaşık bir kere kaka yapması gerekir. Anne sütüyle beslenen bebekler, anne sütünde daha az atık olduğu için günde bir yahut daha az sıklıkta kaka yapabilirler ki bu onların kabız oldukları manasına gelmez. Lakin bebeğiniz çok telaşlıysa, kaka yapma sayısında ani değişiklikler varsa, daha sık kusuyorsa, dışkısı sertse yahut kaka yapmakta zorlanıyorsa kabız olabilir. Bebeğinizin bağırsak hareketini rahatlatmaya yardımcı olacak en inançlı teknikler için çocuk hekiminize başvurun.
SORU: Pişikleri önlemek için krem/merhem kullanmalı mıyım?
CEVAP: Bebek bezi döküntüsü ebeveynler ortasında yaygın bir şikayettir ve bunun nasıl önleneceği çocuk tabibinin muayenehanesinde sıklıkla sorulan bir sorudur. Bebek bezi bölgesindeki pişiklerin önlenmesine yardımcı olmak için idrar ve dışkının bebeğinizin cildiyle temas ettiği süreyi sınırlamak değerlidir. Yüksek emiciliğe sahip bebek bezlerini hedefleyin, bezi sık sık değiştirin ve değiştirirken /alkolsüz mendil ya da sabun kullanmadan ılık su ile yumuşak bir temizleme pamuğu/bezi kullanın. Bebeğinizde oluşan pişik cinslerine nazaran çocuk hekiminiz size krem/merhem cinsleri konusunda tavsiyede bulunacaktır.
SORU: Bebeğimi ne sıklıkla yıkamalıyım?
CEVAP: Bebeğinizi haftada yaklaşık üç defa yumuşak, kokusuz bir sabun yahut katkı unsuru içermeyen yumuşak bir temizleyici kullanarak yıkamalısınız. Bazen yalnızca suyla kısa bir mühlet ıslatmak çocuğun sakinleşmesine yardımcı olabilir ve sabun her vakit gerekli değildir. Her vakit bebek küveti kullandığınızdan, bebeği asla gözetimsiz bırakmadığınızdan ve su sıcaklığının beden sıcaklığı civarında olduğundan emin olun.
SORU: Bebeğimi halka açık yerlere çıkarmaya ne vakit başlayabilirim?
CEVAP: Dr. Mutlu “Bebeğinizi halka açık yerlere çıkarma konusunda katı kurallar olmasa da genel fikir birliği, bebeğinizin birinci aşılarını olduktan sonra yani yaklaşık 2 ila 3 aylık olduğunda çıkarmanın daha inançlı olduğu tarafındadır. Fakat bu, bebeğinizin ve ailenizin sıhhat şartları, çocuk hekiminizin özel yönlendirmeleri, mevcut sıhhat teklifleri ve lokal bir salgın olup olmadığı üzere birçok faktöre bağlı olarak değişebilir” diyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
