Okullarda bir eğitim öğretim periyodunun daha sonuna yaklaşıldı. Milyonlarca öğrenci ve ailesi karne heyecanı yaşarken, kimi çocuklar anne-babasının karşısına ‘teşekkür’, ‘takdir’ ile çıkmanın haklı gururunu kimi çocuklar ise karnesindeki bir yahut birkaç zayıfın kederini ve tedirginliğini yaşıyor. Acıbadem Maslak Hastanesi Uzman Psikolog Dilara Yamanlar Büyükkoç her iki durumda da ebeveynlere büyük vazife düştüğünü belirterek “Bu süreçte çocukların psikolojisini sağlıklı yönetebilmek ve sonraki periyotlar için sağlıklı biçimde motive edebilmek ismine ebeveynlerin tavır ve reaksiyonlarında çoka kaçmamaları çok önemlidir” diyor. Pekala zayıf ve başarılı karneye en yanlışsız yaklaşım nasıl olmalı? Uzman Psikolog Dilara Yamanlar Büyükkoç ebeveynlere değerli teklifler ve ihtarlarda bulundu.
Sağlıklı bağlantı kurun!
Çocukla empati yapın ve sağlıklı bağlantı kurun. Güzeliyle, kötüsüyle bir yılın geride kaldığını, zorlandığı mevzular kadar keyif aldığı mevzuların da olduğunu hatırlatırken, öncelikle onun fikirlerini dinleyin. ‘Bu karne senin hayat başarını değil, bu yılı nasıl tamamladığını gösteriyor’ formunda yaklaşımda bulunun.
Genelleme yapmayın!
Çocuğun başarısızlığını genele yaymayın, yalnızca husus özelinde yaklaşın. Örneğin; çocuğunuz matematik dersinden zayıf not aldıysa matematiğe karşı yetersiz olduğuna inanırsa, gayret göstermekten vazgeçer. Meğer ona ‘Bu sene matematik dersin zayıf gelmiş olabilir lakin bu senin matematikte hiçbir vakit düzgün olmayacağın manasına gelmez, eksiklerini tamamladığın taktirde gelecek sene daha yeterli olacaksın’ biçiminde yaklaşmanız onu motive edecektir.
Yapıcı davranın!
Düşük gelen notlarını bir arada değerlendirin lakin bu esnada küçük düşürücü, incitici, alay edici bir yaklaşımdan muhakkak kaçının! Zorlandığı bahisleri tespit ederken sevgiyle ve şefkatle, motive edici bir üslupla yaklaşın. ‘Sence nerelerde zorlandın, seneye bu türlü olmaması için bunu nasıl geliştirebilirsin? Biz ebeveynlerin olarak sana nasıl takviye olabiliriz?” halindeki tavır hem yapan hem de çocuk için farkındalık kazandıran bir yaklaşım olacaktır.
Kendinizi de sorgulayın!
Karnedeki zayıf notların nedenlerini yalnızca çocuğa bağlamak hakikat değil. Çünkü zayıf notların altında birçok etken yatabiliyor. Anne baba olarak yıl boyunca çocuğa nasıl yaklaştığınızdan taşınma, boşanma, aile içinde huzursuzluk ya da kardeş doğumuna dek bir çok faktör direkt karne notuna yansıyabileceğinden kendinizi de sorgulamaktan ve bunlardan dersler çıkarmaktan kaçınmayın.
Geliştirebileceği taraflarını gösterin, eforunu takdir edin!
Odaklandığında ve çabaladığında aslında bir çok şeyi yapabildiğini çocuklara hissettirmek ve evvelden efor gösterip başardığı birkaç örneği hatırlatmak çok değerli. Uzman Psikolog Dilara Yamanlar Büyükkoç “Bu sayede çocuğun kendisini yetersiz hissetme ihtimalini hafifletebilir, onu motive edebilirsiniz. Çabaladıkça uğraşını takdir etmek tekrar müspet pekiştireç olacak ve bu çabalama davranışının artmasını sağlayacaktır. Örneğin; ‘Bu sene şu dersler için çabaladığını ve o dersin başkalarına nazaran daha yüksek olduğunu görüyorum, çabaladığında tüm dersler için bu yükselişin olacağına benim inancım tam’ halindeki yaklaşım ona güçlü taraflarını hatırlatacak ve başkalarını de geliştirmek için ilham olacaktır” diyor.
Gelecek sene pak bir sayfa için motive edin!
Her deneyimin geliştirici bir yanı olduğunu vurgularken, bu karne devrinden neleri deneyim ettiğini sorun, verdiği yanıtlar ve çıkarttığı dersler için takdir edin, birlikte yeni eğitim yılı için maksatlar koyun. Çocuğa önümüzdeki eğitim yılının yesyeni bir yıl olduğunu hatırlatarak pak bir sayfa açtığını hissettirmek ve edindiği deneyimlerle daha güçlü olduğunu hatırlatmak yeni periyot için daha inançlı ve emin adımlarla ilerlemesini destekleyecektir.
Başarısını manevi bir ikramla kutlayın!
Başarılı bir karnedeyse mükafatın abartılmaması, bilhassa yüksek maddi kıymetli ikramlardan kaçınılması gerektiğini vurgulayan Dilara Yamanlar Büyükkoç şöyle konuşuyor: “Çocuğu öncelikle gönülden tebrik edin, muvaffakiyetini muhakkak görmezden gelmeyin. Muvaffakiyete nasıl ulaştığının tekrar üstünden geçerek, bu muvaffakiyetin ona nasıl hissettirdiği üzerine konuşun. Bu adımlar duygusal manada başarıyı içselleştirmesini ve muvaffakiyetinin devamlılığını sağlayacaktır. Muvaffakiyetini birlikte bir aktiflikle kutlamak, o günün başrol oyuncusu olarak hissettirmek, manevi manada onu en çok besleyen, en sağlıklı yaklaşım olacaktır. Abartılı ve değerli ikramlardan kaçının çünkü bu türlü bir yaklaşım bir müddet sonra yalnızca ikram için çalışan, ikram alınmazsa tepkisel olarak çalışmayan çocuklar görmemize neden olabiliyor. ‘Çok akıllı’, ‘çok zeki’ üzere tanımlamalar ise çalışmadan da başarabileceği kanısına yol açarak muvaffakiyet ivmesini düşürebildiğinden bu çeşit tanımlamalardan kaçının.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
