Dostu olanlar daha keyifli olurken, olumlu münasebetler ruhsal yeterli oluşa katkı sağlıyor. İnsanın toplumsal bir varlık olarak irtibat kurmak istediğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, doğduğu andan itibaren etrafıyla bir bağlantı içinde olan bireylerin varlığını devam ettirebilmesi için bağlantılara muhtaçlığı olduğunu belirtiyor. “Kendi hislerimizin ve kıymet yargılarımızın farkında olarak etrafımızdaki bireylerle sağlıklı alakalar kurmak, yalnızlık hissiyle baş edebilmemiz için bize kıymetli katkılar sunuyor” diyen Turan, sağlıklı bir dostluk için ise şahsî sonların korumasına dikkat çekiyor. Turan, sanal arkadaşlıklar yerine gerçek dostluklar kurulması gerekliliğinin de altını çiziyor…
Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, dostluk münasebetinin insanın hayatındaki yeri ve ehemmiyetine dair değerlendirmelerde bulundu.
Olumlu ilgiler ruhsal âlâ oluşumuza katkı sağlıyor
Yapılan bir araştırmaya nazaran, dostu olanlar çok daha keyifli. Bu da yeterli alakaları olanların daha keyifli olduğunu ortaya koyuyor.
Kişinin ömründe öbür beşerlerle kurmuş olduğu alakaların kıymetli bir yere sahip olduğunu belirten Olumlu Psikoloji Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Günlük hayatımızda etrafımızdaki bireylerle kurduğumuz olumlu bağlar kendimizi memnun hissetmemizi sağlar ve ruhsal yeterli oluşumuza değerli katkıda bulunur. Olumlu psikolojinin kurucusu Martin Seligman ruhsal uygun oluşu kâfi seviyede olan şahısların; yaşamlarında olumlu hisleri daha sıklıkla yaşayan, etrafındaki bireylerle derin ve doyurucu münasebetler kurabilen, hayatının bir emeli ve manası olduğuna inanan, kendisini başarılı hisseden, tutkuyla bağlanabildiği, onunla meşgulken vakti unutabildiği ve keyif alabildiği meşguliyetleri olan özelliklere sahip olduğunu ifade eder. Bu noktadan hareketle etrafındaki şahıslarla karşılıklı inanca, hürmet ve sevgiye dayalı münasebetler kurabilen bireylerin kendilerini daha güzel hissettiklerini ve ruhsal âlâ oluşlarına değerli katkılarda bulunduklarını tabir edebiliriz. Etrafımızda kıymetlerimizin, hislerimizin ve hassasiyetlerimizin farkında olan şahısların olması ve onlarla karşılıklı itimat, hürmet, sevgi çerçevesinde ilgilerde bulunmak mutluluğumuza kıymetli katkıda bulunmaktadır.” dedi.
“Varlığımızı devam ettirebilmek için münasebetlere muhtaçlığımız var”
İnsanın toplumsal bir varlık olarak bağlantı kurmak istediğini ve bu yüzden yalnızlığın beşere mahsus olmadığını hatırlatan Turan, “Doğduğumuz andan itibaren varlığımızı ortaya koymak ve varlığımızın başkaları tarafından fark edilmesi, önemsenmesi için birçok davranış sergiliyoruz. Bir bebek ağlama davranışı ile var olduğunu, muhtaçlıkları olduğunu ve hayatının devamı için bu gereksinimlerin karşılanması gerektiğini bize söylüyor. Hem biyolojik hem duygusal gereksinimlerimizin karşılanması sonucu bu ömürde bir mana bulmaya ve hedef oluşturmaya çalışıyoruz. Yani doğduğumuz andan itibaren etrafımızdaki şahıslarla bir etkileşim ve bağlantı içindeyiz ve ömürde varlığımızı devam ettirebilmek için bağlantılara gereksinimimiz var. Vakit içerisinde etrafımızdaki bireylerle kurduğumuz münasebetler ve model alma yoluyla, öğrenmeyle biz de alaka kurmayı öğreniyor, toplumsal bir varlık olarak yaşantımıza devam ediyoruz. Bu noktada kendi hislerimizin ve kıymet yargılarımızın farkında olarak etrafımızdaki şahıslarla sağlıklı alakalar kurmak, yalnızlık hissiyle baş edebilmemiz için bize değerli katkılar sunuyor.” formunda konuştu.
Gerçek dostluk münasebetinde aralıkların bir değeri yok
Karşılıklı itimat duymanın, paha yargıları ve ferdî hassasiyetlere kıymet vermenin, ferdî hudutlara hürmet duyma ve sevgi dostluk bağının temelini oluşturduğunu söz eden Turan, “İyi bir dostluk alakasında; kişinin kendisi için istediği hoş şeyleri karşısındaki kişi için de istiyor olması ve kendi hayatında olmasını istemediği olumsuz yaşantıları karşısındaki kişinin de yaşamasını istemiyor olması epeyce değerli bir yere sahiptir. Gerçek bir dostluk alakasında aralıkların bir ehemmiyeti yoktur ve bizim toplumumuzda mevzuyla ilgili ‘iki elim kanda olsa gelirim’ kelamı vardır. Burada dostluğa verilen ehemmiyet ve kıymet vurgulanmakta, kişinin kendi gücü ve yetenekleri doğrultusunda dostunun bir gereksinimi olduğunda ona dayanak olabilmek için pek çok zorluğun üstesinden gelebileceği tabir edilmektedir.” açıklamasını yaptı.
Karşılıklı hudutlu yeterlilik ve sonlu fedakârlık kavramları önemli
Dostluk alakasının korunması ve sağlıklı bir biçimde devam edebilmesinde; karşılıklı itimat, sevgi, hürmet, hassasiyetlere ehemmiyet ve kıymet vermenin, ferdî hudutları koruma etmenin kıymetli mihenk taşlarını oluşturduğuna dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Bu noktadan hareketle dostluk ilgisinde karşılıklı sonlu yeterlilik ve hudutlu fedakârlık kavramları da hayli değerlidir. Sonlu derken dostluk ismine karşımızda kişinin özel hayatına girmeden, onun gereksinimleri noktasında kendi yapabileceklerimizi maddi manevi olarak açık ve net bir formda söz ederek davranışlarımızı ortaya koymak değerlidir. ‘Senin için yapabileceğim bir şey var mı? Bu bahiste sana nasıl yardımcı olabilirim?’ soruları çok kıymetlidir. Biz genelde dostluk kavramını yanlış anlayabiliyoruz. ‘Senin için her şeyi yaparım, senin her muhtaçlığını karşılarım.’ Hiçbirimiz tüm güce sahip değiliz, elimizde sihirli değnekler de yok. Her birimizin kendine ilişkin gerçekleri var, bu gerçeklerin farkında olarak ilgilerimizi düzenlemek ve davranışlarımızı ortaya koymak durumundayız.” diye konuştu.
Dostluk ve arkadaşlık münasebeti farklı
“Kişiler, farklı bakış açıları, bedel yargıları, hassasiyetleri olan bireylerle arkadaşlık kurabilirler.” diyen Turan, “Bununla birlikte dostluk ilgilerinde misal hislere, fikir yapılarına, ömür gayesine ve manasına sahip olmak, kıymet yargıları ve hassasiyetlerinin benzeri olması epeyce değerli bir yere sahiptir. Dostluk ilgisinde kişi, kendiyle ilgili özel paylaşımlarda bulunabilmekte ve sıkıntılarının tahlili ismine yardım talebinde bulunabilmekte iken, arkadaşlık bağında sonlar daha barizdir.” dedi.
Kişi, kendisiyle ilgili farkındalıklarını artırdıkça daha sağlıklı bağlantılar kurabilir
‘Dostunu düşmanını bileceksin’ atasözünün gerçek hayatta uygulanabilir olup olmadığını da pahalandıran Turan, “Dost ya da düşman kavramlarından çok bu kelamı günlük ömürde şu formda davranışlarımıza yansıtabiliriz. Kişi ömür olayları içerisinde kendisiyle ilgili farkındalıklarını artırdıkça münasebet içindeki hudutlarını da belirlemekte ve daha sağlıklı münasebetler kurabilmektedir. Bu noktadan hareketle kişi kendisine hürmet duyulduğunu, kendisinin his, fikir, paha ve hassasiyetlerine ehemmiyet verildiğini hissettiği, motivasyonunu yükselten ilgilere ve bireylere daha fazla emek verirken, söz ettiğimiz özelliklere sahip olmayan bağlar ve bireylerden uzak durabilir.” açıklamasını yaptı.
Sanal arkadaşlıklar yerine gerçek dostluklar kurulmalı
Artan dijitalleşmenin dostluğun ve mutluluğun seyrine tesirleri konusunda, günlük yaşamımızda dijital ortamdan uzak kalmamızın mümkün görülmediğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Bu ortamda şahıslar kendilerini olduklarından farklı ve kendi gerçeklerinden uzak bir formda gösterebilmektedirler. Karşımızdaki kişiyi hakikat tanıyabilmek ve kendimizi koruyabilmek ismine dijital ortamda epeyce dikkatli ve ihtimamlı hareket etmek durumundayız. Bilhassa sanal ortamda yeni tanıştığımız şahıslara karşı daha sonlu hareket etmemiz, kendimizle ilgili özel bilgileri ve görselleri paylaşmamamız epeyce kıymet arz etmektedir.” dedi.
Dijitalleşen dünyada dostluk bağının daha da ehemmiyet kazandığını vurgulayan Turan kelamlarını şöyle tamamladı:
“Mış üzere hayatlardan çok hakikaten hislerimizi hissedebilecek, gereksinimimiz olduğunda yanımızda olacağını bildiğimiz şahıslarla alaka kurmaya itina göstermeli ve emeğimizi bu istikamette ortaya koymalıyız. Genel olarak münasebetlerimizde yanılgılarımız olabilir ve bu çok olağan bir durumdur. Bununla birlikte bağlardaki kusurlarımızı fark edip, karşımızdaki bireyle bunları açık ve net bir biçimde konuşabilmek ve uzlaşmacı bir formda ortak nokta da buluşabilmek hem arkadaşlık hem de dostluk bağlarımızın daha sağlıklı bir halde devam edebilmesine kıymetli katkılarda bulunacaktır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
